Op IJsland spreekt men een eigen taal, het IJslands
De uitspraak
Onderstaande regels zijn geenszins volledig en dienen alleen als eerste hulp bij het lezen. De beste hulp is echter die van een IJslander zelf. Eventuele accenten op letters geven niet de klemtoon
aan, maar duiden op een uitspraakverandering. De klemtoon valt namelijk altijd op de eerste lettergreep!
Klinkers zijn lang als ze worden gevolgd door één enkele medeklinker of een combinatie van de medeklinkers p, t, k en j, r of v (pr, tr, kj enzovoort). In bijna alle andere gevallen is de klinker
kort.
a = a (als in pan)
a, gevolgd door ng of nk = au
á = au
e = e (als in melk)
e, gevolgd door ng of nk = ei
é, ei en ey = ee
i en y = i (als in vis)
i, gevolgd door ng of nk = ie
í en ý = ie
o = o (als in krom)
ó = oo
ö = u (als in mus)
u = uu
u, gevolgd door ng of nk = oe
ú = oe
æ = aj (als in maïs)
au = eu, ui
De medeklinkers worden als volgt uitgesproken:
ð = th (als in het Engelse them)
þ = th (als in het Engelse thank)
g = g (als in het Engelse go), maar tussen een klinker en een i of u: g = j
v = w
De r wordt uitgesproken als een zogenaamde tongpunt-r (rollende r). De overige medeklinkers worden uitgesproken als in het Nederlands. Hierop is echter ook weer een groot aantal uitzonderingen. De
meest voorkomende zijn:
f in het midden of aan het eind van een woord = v
nn na een lange klinker (a, o, u enzovoort) = dn
fl en fn = resp. bl en bn
hv aan het begin van een woord = kw
ll = dl
pt = ft
rl = meestal dl
rn = meestal dn
Handige woordjes
ja: já
nee: nei
dank u (wel): takk (fyrir)
geen dank: gerðu svo vel
a.u.b.: gjörðu svo vel
alstublieft: vinsamlegast, takk
hoor eens....: heirðu....
e-mail: meila
niet: ekki
en: og
alles: allt
veel: mikið
weinig: lítið
hulp: hjálp
telefoon: sími
gsm: gemsi
taxi: leigubílar
vrij (taxi of wc): laus
museum: safn
hotel: hótel
wc: snyrting
dames(wc): konur
heren(wc): karlar
wc-papier: klósetpappír
douche: sturta
Handige zinnetjes
Ik begrijp u niet: ég skil ekki
Ik spreek geen IJslands: ég tala ekki íslensku
Spreek jij Engels?: talar þú ensku?
Ik kom uit Nederland / België: ég er frá Hollandi / Belgía
Ik heet ....: ég heiti ....
Hoe heet jij?: Hvað heitir þú?
Ik hou van je: ég elska þig
Hoe heet dat in het IJslands?: Hvað heitir þetta á íslensku?
Wat is dit?: Hvað er þetta?
Hoeveel kost dat?: Hvað kostar þetta?
Mag ik hier kamperen?: Má tjalda hér?
Waar is ....?: Hvar er ....?
ontbijt: morgunmatur
lunch: hádegismatur
diner: kvöldmatur
koffie: kaffi
thee: te
bier: bjór
wijn: vín
proost: skál
brood: brauð
boter: smjör
cola: kók
water: vatn
soep: súpa
friet: franskar kartöflur
aardappelen: kartöflur
hotdog: pylsur
vis: fiskur
vlees: kjöt
saus: sósa
salade: salat
zout: salt
peper: pipar
toetje: eftir réttir
ijs: ís
bedankt voor de maaltijd: takk fyrir matinn
De rekening alstublieft: Vinsamlegast komið með reikninginn
ter informatie over geiseruitbarsting
Een geiser is een natuurlijke bron die op gezette tijden heet water en stoom met veel kracht de lucht in spuit. De straal kan daarbij een hoogte bereiken van wel 100 meter.
De geiseruitbarsting wordt veroorzaakt door vulkanische activiteit op ongeveer vier à vijf kilometer diepte. De meeste geisers liggen dan ook in een gebied waar grote continentale en oceaanplaten tegen elkaar botsen, maar ook op zogeheten hotspots, waar magma uit de aarde opwelt. De ondergrondse kieren en holtes in het gesteente boven het vulkanisch magma zorgen ervoor dat grondwater continu circuleert en in contact komt met het hete magma.
Als het water wordt verhit, stijgt het op en komt het in de reservoirs terecht. De druk neemt hier steeds verder toe doordat het water zijn kookpunt bereikt of doordat er gassen de reservoirs binnenstromen. Als de druk hoog genoeg is, wordt het water met grote kracht omhoog gestuwd en zie je de geiser spuiten.
Beslissend voor dit proces is dat het kookpunt van water stijgt met de druk. Een waterreservoir onder de geiser werkt als een
gigantische snelkookpan, waarin het water soms meer dan 100°C is voordat het gaat koken. En als het water dan kookt, ontstaat er een turbulentie die een klein beetje water uit het reservoir perst.
Daarmee daalt de druk en ook het kookpunt van het water. De rest van het water wordt nu omgezet in stoom, waarvan het volume 1600 keer groter is dan dat van water. De stoom wordt met enorme kracht
door de buis omhoog en de lucht in gestuwd. De uitbarsting gaat door totdat het water op is of het systeem zozeer is afgekoeld dat het proces tot stilstand komt. Daarna begint alles van voren af
aan.
laatste ochtend
Vanmorgen voor de laatste keer de koffer in gepakt en met moeite dicht gekregen. Helaas is dit de laatste ochtend van deze mooie en indrukwekkende reis. Wat is het toch snel gegaan. Vanmorgen doen we nog the old saga. Na 40 minuten flink door lopen bereiken we de oude drinkopslag Perlan. Daar is het saga museum gevestigd. Dit museum verteld het verhaal van IJsland met wassenbeelden. Erg mooi gedaan. Vervolgens nog even uit gekeken over de stad. En dan heel snel weer terug. We worden om 13:00 opgehaald door een shuttlebusje die ons naar het verzamelpunt brengt voor de grotere bus naar keflavik.
dagje Reykjavik
Vandaag een volle dag gelopen in Reykjavik. Eerst een ruim half uur naar de Halligrimskirkja. Een 73 meter hoge kerk die lijkt op een vulkanische formatie door zijn 6-hoekige pilaren. Ook het orgel binnen is groot en telt ruim 5000 pijpen. Nadat deze op de foto stond en even naar het orgelspel hebben geluisterd zijn we door gelopen naar de oude haven. Waar we een petitie hebben getekend tegen de walvis vangst. Vervolgens hebben we een kijkje genomen in het visserij museum. En natuurlijk moest ook de beroemde metalen Vikings boot op de foto. En we hebben nog even lekker gewinkeld en mensen bekeken. ‘s Avonds maken we nog wat foto's van de laatste nacht in IJsland.
Naar Reykjavik
Na het ontbijt de laatste etappe voor de auto. Op naar Reykjavik. Onderweg nog een stop gemaakt in Borganess waar we een heel leuk museumpje hebben bezocht. In twee tentoonstellingen vertelt The Settlement Centre het verhaal van de Regeling van IJsland en meest beroemde Viking en de eerste IJslandse dichter Egill Skallagrímsson met houten snijwerken. vervolgens zijn we nog 1x langs de dampende aarde gereden en dan toch naar ons laatste hotel in Reykjavik koffers uit de auto. En dan op naar het verhuurbedrijf voor het inleveren van de auto. Vanaf nu gaan we lopend Reykjavik verkennen. En daar beginnen maar meteen mee. Ik vind het weer heerlijk wat drukte om me heen. In het centrum zijn jongentjes aan het dansen. Andere jongeren zijn bezig met het maken van kunstzinnige graffiti.